معماری گذشته ایران با تکیه به تجربه و تکنیک ساخت و استفاده از مصالح بومی، راه و روشهایی منطقی جهت برآورده کردن شرایط آسایش انسان ابداع نموده بود.

در معماری اقلیمی ایران، خانه های کویری را از گِل رُس (بدلیل خاصیت خنک کنندگی) و دارای گنبد (جهت جذب گرمای داخل ساختمان) و بادگیر و در مناطق معتدل و مرطوب، خانه ها را کُرسی بلند و دارای گُربه رو (فاصلۀ توخالی از سطح زمین) و با شیروانی شیبدار غیر فلزی با شیب تند می‌ساختند. در اقلیم سرد، خانه ها با دیوارهای قطور خشتی و کاهگِلی، پنجره های کوچک، اتاقهای تو در تو، ساختمان رو به آفتاب و دور از باد ساخته میشد.

امروزه در ساخت بناها، آب و هوا و اقلیم لحاظ نمیشود. نقشه های یکسان و مصالح یکسان، تفاوتی میان ساختار ساختمانهای مناطق گرم و خشک و سرد نیست. پنجره های بزرگ فلزی یا upvc، گچ و سیمان و سفال، ایزوگام، سرامیک و کاشی، سنگ نما و ... ساختمانها در سراسر کشور کُپی پِیست میشوند و همین عدم توجه به معماری اقلیمی باعث اِتلاف انرژی و هزینه میشود. در اقلیم سرد هزینۀ گرمایش و در اقلیم گرم هزینۀ برودت و سرمایش.

بعنوان مثال : استفاده از شیشه های رفلکسی( منعکس کنندۀ نور و گرمای خورشید) و سنگ و سرامیک در نمای ساختمان برای اقلیم سرد مناسب نیست ولی متداول است.
متاسفانه در معماری ساختمانهای ما، بجای توجه به دَرروها و تلفات انرژی، به زیبایی و زرق و برق ساختمان بیشتر پرداخته شده است.

نویسنده : امیرحسین عبدی - کارشناس ارشد مهندسی معماری

لینک کوتاه: khalkhalim.com/ffd49